ถือเป็นอีกหนึ่งบุคลที่ Google ประเทศไทยยกให้เป็นสำคัญแห่งยุค สำหรับ “เพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์” ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ประณีตศิลป์ – แกะสลักเครื่องสด) ประจำปี พ.ศ. 2552 ผู้ที่มีผลงานทางด้านงานแกะสลักทำอาหารแบบวิจิตร (ทำอาหารให้น่าทานด้วยงานแกะสลักและอื่นๆ)
นางเพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์ เกิดเมื่อวันที่ 25 มกราคม ในพุทธศักราช 2469 ที่จังหวัดสกลนคร
- จบการศึกษาประโยควิชาชีพชั้นสูง โรงเรียนการช่างสตรีพระนครใต้
- รับปริญญาครุศาสตร์บัณฑิตกิตติมศักดิ์ โปรแกรมวิชาคหกรรมศาสตร์ทั่วไป วิทยาลัยครูจันทรเกษม
- เริ่มทำงานเป็นครูโรงเรียนการช่างสตรี จังหวัดสกลนคร
- ได้ย้ายไปสอนวิชาศิลปะประดิษฐ์และจริยศึกษาตามโรงเรียนต่าง ๆ หลายแห่ง ทั้งในต่างจังหวัดและกรุงเทพมหานคร จนกระทั่งเกษียณอายุราชการ ก็ยังสอนโดยมิได้รับค่าตอบแทน
- นางเพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์ เป็นผู้จรรโลงศิลปะการแกะสลักเครื่องสดโดยการแกะสลักผัก ผลไม้ ใบตอง ดอกไม้สด ได้พัฒนารูปแบบ ลวดลาย เนื้อหาและวิธีการนำเสนอให้กว้างขวางขึ้นสู่สายตาชาวโลก เผยแพร่ผลงาน อบรมถ่ายทอดวิชาความรู้ให้แก่ลูกศิษย์ชาวไทยและชาวต่างประเทศ
- สาธิตและเขียนตำราวิชาการมากมาย เช่น หนังสือแกะสลักวิจิตรและอาหารวิจิตร เขียนสารานุกรมสำหรับเยาวชนในโครงการพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ เล่มที่ ๑๓
- สามารถนำเครื่องสดมาตกแต่งในงานต่าง ๆ และประยุกต์ใช้ในงานปัจจุบันได้อย่างสวยงาม เช่น งานฉลองรัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปี งานเลี้ยงรับรองทูตานุทูต และราชอาคันตุกะจากต่างประเทศ งานอภิเษกสมรสของเจ้าฟ้าหญิงจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี งานพระราชทานเลี้ยงในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เป็นต้น
- เป็นผู้ริเริ่มจัดงานประกวดการแกะสลักผัก ผลไม้ คนแรกในเมืองไทย ทำสืบต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน จากการสร้างสรรค์ผลงานทำให้ชื่อเสียงของนางเพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์เป็นที่รู้จักและยอมรับกันทั่วไป ได้รับรางวัลผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาช่างฝีมือ (ศิลปะการแกะสลักผัก ผลไม้ ใบตอง ดอกไม้สด) จากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๒ และผู้ทรงคุณวุฒิด้านศิลปะ จากกรมศิลปากร พ.ศ. ๒๕๔๒ นับได้ว่าเป็นศิลปินที่มีความมุ่งมั่นต่อการสร้างสรรค์งานศิลปะ และมีคุณูปการต่อวงการศิลปะอย่างยิ่ง
เพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์ เสียชีวิตเมื่อ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2558 ด้วยโรคชรา อายุ 89 ปี
เกียรติประวัติ เพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์
- รางวัลครุสภา ประเภทผู้สอนดีเด่น ระดับอุดมศึกษา ปีพ.ศ. 2529
- รางวัลหนังสือดีเด่นผลงานศิลปะการแกะสลักผักผลไม้ ใบตอง ดอกไม้สด ปีพ.ศ. 2529 จากคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ
- หนังสือศิลปะการแกะสลักผักผลไม้ เล่มที่ ๓ ได้รับรางวัลหนังสือสวยงาม ในงานหนังสือแห่งชาติ ครั้งที่ 15 ปี พ.ศ. 2529
- ผลงานแกะสลักผักผลไม้ ใบตอง ดอกไม้สด ในงาน Royal Thai Fair (งานสายสัมพันธ์ไทย-ญี่ปุ่น 200 ปี) โดยการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ณ กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ปีพ.ศ. 2530
- รางวัลผลงานผลิตดี “งานประดิษฐ์โคมลอยด้วยผ้าไหม” ปีพ.ศ. 2530
- ได้รับยกย่องให้เป็นหนึ่งใน “ศิลปินผู้มีผลงานดีเด่นแห่งกรุงรัตนโกสินทร์” ในปี พ.ศ. 2531 มีบันทึกประวัติและผลงานในหนังสือ “The Arts and Crafts of Thailand”
- รางวัลผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาช่างฝีมือ (ศิลปะการแกะสลักผักผลไม้ ใบตอง ดอกไม้สด) ปี พ.ศ. 2532 จากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ
- ศิลปินแห่งชาติ พุทธศักราช 2552
- บุคคลดีเด่นของชาติ สาขาเผยแพร่เกียรติภูมิของไทย พุทธศักราช 2554 คัดเลือกโดย สำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ
- เกียรติบัตรผู้อนุรักษ์ ฟื้นฟู สืบสาน มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมงานช่างแกะสลักผักผลไม้ ในการขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาพุทธศักราช 2557
- รางวัลกระทรวงวัฒนธรรม ด้านอนุรักษ์ ฟื้นฟู สืบสาน มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ งานช่างแกะสลักผักและผลไม้ ปี 2557
- กระทรวงวัฒนธรรมประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติ อาจารย์เพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์ เป็น บูรพศิลปิน พุทธศักราช 2559
ที่มา – ศิลปินแห่งชาติ, วิกิพีเดีย