ช่วงนี้ไม่รู้เป็นอะไร มีคนใกล้ตัวผมถามเกี่ยวกับการตามรอยใน Facebook กันเยอะมาก และก็มีคำถามต่างๆมากมายในลักษณะนี้ ไม่ว่าจะเป็น “เราสามารถรู้ ip address จาก Facebook คนอื่นได้หรือไม่“, “เราจะรู้ได้อย่างไร ว่าคนเล่นเฟสบุ๊คคนนั้นเป็นใคร“, “เรามีวิธีตามหาคนเล่นเฟสบุ๊คคนนั้นได้หรือไม่“, “มีคนปลอม Facebook เราจะรู้ได้ไงว่าเขาเป็นใคร และจะจับตัวได้หรือไม่” คำถามพวกนี้ทั้งสิ้นล้วนแต่ต้องการ ตามหาคนเล่นเฟสบุ๊ค คำถามคือ เราสามารถรู้ได้หรือไม่ว่า เราสามารถรู้ชื่อ ที่อยู่ เจ้าของ เฟสบุ๊ค ที่เราต้องการจะหาได้หรือไม่?

ก่อนที่เราจะพยายามตามหาผู้เล่น Facebook เป้าหมาย สิ่งแรกที่เราต้องตามหาคือ IP Address ซึ่งทำหน้าที่เหมือนทะเบียนบ้านในโลกออนไลน์ (IP Address จะมีลักษณะเป็นตัวเลข 4 กลุ่ม โดยแต่ละกลุ่มจะมีตัวเลขตั้งแต่ 1-255 เช่น 227.25.32.48) หากเราสามารถได้ IP Address มาครอบครอง ปัญหาในการหาตัวเจ้าของบัญชี Facebook ก็จะไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป

อย่างไรก็ตาม! การได้มาซึ่ง IP Address ของผู้ใช้ Facebook เป้าหมายไม่ใช่เรื่องง่าย เมื่อเราใช้งานอินเทอร์เน็ต การรับส่งข้อความ การคอมเมนต์ หรือการโพสต์ต่างๆ บน Facebook ข้อมูลเหล่านี้จะต้องผ่าน ISP (ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต) ของเรา ซึ่งจะมีการเก็บบันทึกข้อมูลต่างๆ ของเราไว้

ด้วยเหตุนี้ ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตจึงสามารถตรวจสอบหรือดักจับการเชื่อมต่อของเราได้ หากต้องการอ่านข้อความแชทของใครสักคน พวกเขาก็สามารถเข้าถึงข้อมูลจาก Log ได้ (อย่างไรก็ตาม การกระทำดังกล่าวอาจถือว่าผิดกฎหมาย เว้นแต่จะมีหมายศาลหรือใบแจ้งความขอข้อมูล)

แต่! ในปัจจุบัน มีระบบการเข้ารหัสข้อมูลหลายประเภท เช่น End-to-End Encryption ซึ่งช่วยป้องกันการดักฟังข้อมูลระหว่างการส่งข้อมูลไปยังเซิร์ฟเวอร์ของผู้ให้บริการ ข้อความหรือโพสต์ที่เราทำในเว็บไซต์ที่มีการเข้ารหัส จะถูกเข้ารหัสและไม่สามารถเปิดได้ในระหว่างทาง ส่งผลให้ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตไม่สามารถรู้ได้ว่าข้อความที่ส่งไปคืออะไร แม้จะทราบว่า IP ที่เชื่อมต่อไปยัง Facebook แต่ไม่ทราบรายละเอียดของการติดต่อ

เนื่องจากมีผู้ใช้งาน Facebook จำนวนมาก การระบุตัวบุคคลจาก IP Address จึงเป็นเรื่องยาก เว้นแต่ผู้ใช้จะเป็นคนเดียวที่ใช้งานบัญชีในช่วงเวลานั้น อย่างไรก็ตาม หากมีระบบอื่นที่สามารถผ่านการเข้ารหัสได้ ก็อาจทำให้เกิดปัญหาได้

การขอ IP Address จาก Facebook โดยตรงเป็นวิธีที่ง่ายและเป็นไปได้ที่สุด เนื่องจาก Facebook เป็นผู้ให้บริการที่สามารถทราบว่าใครเชื่อมต่อเข้ามาในเซิร์ฟเวอร์ โดยจะสามารถดูข้อมูลเช่น IP Address และการโพสต์ของผู้ใช้ได้ อย่างไรก็ตาม การขอดู IP Address จาก Facebook นั้นไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจาก Facebook มีกฎเกณฑ์ในการคุ้มครองความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้

ในกรณีที่มีคดีความหรือข้อพิพาทที่สำคัญ เราสามารถขอ IP Address ได้ แต่ก็ไม่รับประกันว่าจะได้รับข้อมูล เพราะในหลายกรณีการร้องขอจากตำรวจไทยถูกปฏิเสธ

สรุปคือ หากต้องการทราบ IP Address ของผู้ใช้งาน Facebook ต้องทำการขอจาก Facebook เอง ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย สำหรับปัญหาเล็กน้อย เช่น การทะเลาะหรือความไม่พอใจ คงไม่ควรหวังว่าจะได้ข้อมูลที่ต้องการจาก Facebook

หากใครที่มีปัญหาด้านอื่นๆ เช่น โดนปลอมเฟสบุ๊คหรือเอารูปภาพมาโพสต์ให้เสียหาย สิ่งที่ทำก่อนเป็นอันดับแรกคือ การแจ้งรีพอร์ตไปยังเฟสบุ๊ค เขาอาจแบนหรือปิดบัญชีไปให้ แต่จะไม่ส่งข้อมูลเรื่องที่อยู่มาให้เรา เว้นเสียแต่ข้อพิพาทนั้นใหญ่และมีประเดนจริงๆ ซึ่งคนที่ขอได้ส่วนใหญ่จะเป็นหน่วยงานรัฐมากกว่าบุคลทั่วไป ดังที่เคยเป็นข่าวว่า ตำรวจไทยสามารถตามคนโพสต์นั้นนี้โน้นได้จาก เฟสบุ๊ค เพราะตำรวจไปขอความร่วมมือกับเฟสบุ๊คนั้นเอง

สายแฮกเกอร์หรือที่เรียกว่าการฟิชชิง (phishing) เพื่อดึงข้อมูล IP ของเป้าหมายสามารถดู IP Address ของเราได้

1. สร้างเว็บไซต์หลอกลวง: เริ่มต้นโดยการสร้างเว็บไซต์ที่ดูเหมือนจะเป็นเว็บไซต์ที่น่าสนใจหรือมีความเกี่ยวข้องกับเป้าหมาย เช่น เว็บไซต์ข่าวสาร หรือเว็บไซต์ที่มีการเสนอสิ่งที่เขาสนใจ
2. ติดตั้งโค้ดติดตาม: ฝังโค้ดที่สามารถติดตามข้อมูลผู้เข้าชม เช่น Google Analytics หรือโค้ดที่สามารถดึงข้อมูล IP จากการเข้าชมได้ โดยข้อมูลนี้จะถูกบันทึกใน Log File ของเซิร์ฟเวอร์
3. จำกัดการเข้าถึง: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าเว็บไซต์ของคุณไม่มีผู้ใช้คนอื่นเข้ามา (อาจสร้างเว็บไซต์ขึ้นมาใหม่เพื่อใช้เฉพาะกับเป้าหมาย)
4. ส่งลิงก์หลอกลวง: สร้างข้อความล่อใจในหน้าแชท เช่น “คุณสนใจอะไรอยู่? บอกมาได้เลย!” พร้อมแนบลิงก์ไปยังเว็บไซต์ที่คุณสร้างขึ้น
5. เก็บข้อมูล IP: เมื่อเป้าหมายกดลิงก์เข้ามายังเว็บไซต์ของคุณ คุณจะสามารถบันทึก IP ของเขาได้ทันที
6. ตรวจสอบข้อมูล IP: นำ IP ที่ได้ไปตรวจสอบกับผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตเพื่อดูข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้งาน และสามารถไปยื่นคำร้องที่หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติมได้

ผมเขียนบทความนี้เพื่อให้หลายคน เข้าใจเกี่ยวกับการทำงานของระบบ web server ที่หลายคนยังไม่เข้าใจ อาจจะไม่ถูกหลักวิชาการนัก แต่โดยรวมแล้ว น่าจะทำให้หลายคนพอคิดภาพตามออก หากท่านใดต้องการจะเสริมตรงไหน สามารถพิมพ์เสริมได้ที่คอมเม้นท์ด้านล่างได้เลยครับ