เชื่อว่าหลายคนน่าจะเคยได้ยินคำว่า โครงสร้างพื้นฐาน กันมาบ้าง วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ โครงสร้างพื้นฐาน กันให้มากขึ้น โครงสร้างพื้นฐาน ภาษาอังกฤษเรียกว่า Infrastructure หากจะอธิบายให้เข้าใจง่ายๆ คือระบบหรือโครงสร้างทางกายภาพที่จำเป็นต่อชุมชน เพื่อใช้งานหรืออำนวยความสะดวก หรือบริการที่จำเป็นเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจตามรูปแบบทางเศรษฐศาสตร์ หรืออธิบายให้เข้าใจง่ายๆก็คือระบบที่จำเป็นที่ต้องมี ส่วนใหญ่จะเป็นระบบที่จัดทำขึ้นโดยรัฐ

คำว่า โครงสร้างพื้นฐาน มักถูกใช้ในความหมายที่รองรับการใช้งานของประชาชน เช่น ถนน ระบบประปา ระบบน้ำทิ้ง ระบบไฟฟ้า และ ระบบสื่อสาร โดยในหลายครั้ง โครงสร้างพื้นฐานถูกสร้างขึ้นเพื่อตอบสนองอุตสาหกรรมเพื่อผลิตสินค้าหรือบริการ นอกจากนี้คำว่าโครงสร้างพื้นฐานบางครั้งยังกล่าวถึงระบบพื้นฐานที่ตอบสนองประชาชนเช่น โรงพยาบาล หรือ โรงเรียน ในทางการทหาร คำว่าโครงสร้างพื้นฐานกล่าวถึงอาคารหรือการส่วนที่เตรียมใช้ในการสู้รบและปฏิบัติการทางการทหาร

ระบบโครงสร้างพื้นฐาน

ระบบคมนาคม

• ถนน และทางหลวง รวมถึงโครงสร้างที่เกี่ยวข้องเช่น สะพาน อุโมงค์ ท่อระบายน้ำ กำแพงกันดิน ป้ายบอกทาง ไฟถนน ไฟจราจร ทางเท้า
• ระบบขนส่งทางราง รวมถึง รถไฟ รางรถไฟ สถานีรถไฟ
• คลอง
• ท่าเรือ และ ประภาคาร
• สนามบิน รวมถึงระบบจราจรของเครื่องบิน
• ระบบขนส่งมวลชน รวมถึง รถเมล์ แทรม รถเมล์ด่วนพิเศษ
• เรือเมล์

ระบบพลังงาน

• โรงงานไฟฟ้า
• แก๊สธรรมชาติ
• ปิโตรเลียม
• ถ่านหิน

ระบบการจัดการน้ำ

• ระบบประปา
• ระบบป้องกันน้ำท่วม รวมถึง เขื่อน ฝาย
• ระบบบำบัดน้ำเสีย
• ท่อระบายน้ำ
• ระบบการส่งน้ำ เช่น คลองชลประทาน

ระบบสื่อสาร

• ไปรษณีย์
• เครือข่ายโทรศัพท์
• เครือข่ายโทรศัพท์มือถือ
• สถานีโทรทัศน์ และ สถานีวิทยุ
• เคเบิลทีวี
• อินเทอร์เน็ต
• ดาวเทียม

ระบบกำจัดขยะ

• ระบบบำบัดขยะ
• ระบบบำบัดน้ำเสีย
• โรงงานรีไซเคิล

ทำไมรัฐต้องเข้ามาจัดการดูแลหรือเป็นเจ้าของโครงสร้างพื้นฐาน

1. เพื่อให้ประชาชนใช้บริการทั้งแบบฟรีหรือมีราคาถูก
2. ระบบต่างๆ รัฐต้องเข้ามากับกำดูแลเอง เพราะเป็นระบบที่มีผลต่อความมั่นคงของชาติ
3. ระบบที่เอกชนไม่ทำ เพราะไม่มีกำไร
4. ระบบพื้นฐานของปรเทศที่จำเป็นต้องมี