เวลาที่ผู้ใช้เจออาการคำสั่ง DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth ค้างที่ตัวเลขเดิมอย่าง 62.3% หรือ 84.9% หลายคนมักคิดว่าเครื่องผิดปกติหรือคำสั่งล้มเหลว แต่ตามพฤติกรรมจริงของ DISM แล้ว ตัวเลขสองจุดนี้เป็น “จุดที่ใช้เวลานานเป็นพิเศษ” และถือว่าเป็นเรื่องปกติที่อาจกินเวลาตั้งแต่ 10–30 นาทีบน SSD หรือ 30–90 นาทีบน HDD โดยไม่จำเป็นต้องทำอะไรเพิ่มเติมระหว่างรอ จึงไม่ควรรีสตาร์ทเครื่องหรือปิดหน้าต่างคำสั่งในช่วงนี้
DISM เป็นคำสั่งที่ใช้ตรวจสอบและซ่อมแซมภาพระบบ (Windows image) โดยเฉพาะโฟลเดอร์ Component Store (WinSxS) ซึ่งมีไฟล์ระบบจำนวนมาก การตรวจสอบในระยะลึกทำให้บางเฟสต้องใช้เวลานานขึ้นกว่าปกติ ทำให้ผู้ใช้เข้าใจผิดว่า DISM ค้าง ทั้งที่จริงแล้ว DISM กำลังทำงานปกติแต่ช้าเป็นพิเศษในบางจุด
ทำไม DISM จึงมัก “หยุดนิ่ง” ที่ 62.3% หรือ 84.9%
- ทั้งสองเปอร์เซ็นต์เป็นช่วงที่ DISM กำลังสแกนและซ่อมไฟล์ภายใน Component Store ซึ่งเป็นโฟลเดอร์ขนาดใหญ่
- เป็นเฟสที่ต้องตรวจไฟล์จำนวนมากแบบละเอียด ทำให้การประมวลผลช้ากว่าช่วงอื่นๆ
- หากไฟล์ระบบมีความเสียหายมาก ขั้นตอนจะยิ่งช้าเพิ่มขึ้น
- เครื่องที่ใช้ HDD หรือ SSD ที่ประสิทธิภาพลดลง จะใช้เวลายาวนานมากเป็นพิเศษ
- บางระบบต้องดึงไฟล์จาก Windows Update ช่วงนี้จึงขึ้นอยู่กับความเร็วอินเทอร์เน็ตด้วย
ตัวเลข 62.3% และ 84.9%
- บน SSD: มักใช้เวลา 10–30 นาทีในช่วงนี้ ถือว่าปกติ
- บน HDD: ใช้เวลา 30–90 นาทีเป็นเรื่องธรรมดามาก และอาจนานถึง 2 ชั่วโมงหากดิสก์ช้าหรือใกล้เต็ม
- ถ้ายังมีการใช้งาน CPU หรือ Disk แม้เพียงเล็กน้อย แปลว่า DISM ยังทำงานอยู่
- ไฟสถานะ HDD/SSD ยังติดๆ ดับๆ แสดงว่ากำลังอ่านเขียนไฟล์ — ถือว่าปกติ
สังเกตอย่างไรว่า DISM “ยังทำงานอยู่” ไม่ได้ค้างจริง
- Task Manager แสดงการใช้งาน Disk หรือ CPU จาก DISM.exe หรือ DismHost.exe อยู่
- ไฟดิสก์ยังทำงานเป็นช่วงๆ ไม่ได้ดับนิ่ง
- ถ้าเปอร์เซ็นต์หยุดอยู่ แต่เวลาผ่านไปเรื่อยๆ โดยที่เครื่องยังตอบสนองได้ แปลว่ายังไม่ค้าง
สาเหตุที่ทำให้ DISM ช้ากว่าปกติ
- Component Store มีไฟล์เสียหายจำนวนมาก ทำให้ใช้เวลาตรวจสอบเพิ่มขึ้น
- อินเทอร์เน็ตช้าหรือไม่เสถียร (ถ้าระบบต้องดาวน์โหลดไฟล์ซ่อม)
- แอนติไวรัสของบริษัทอื่นสแกนไฟล์ตลอดเวลา ทำให้ DISM ทำงานช้าลง
- พื้นที่ไดรฟ์ C ใกล้เต็ม ทำให้ Windows ทำงานช้าทั้งระบบ
- ดิสก์เป็น HDD หรือ SSD รุ่นเก่า มีความเร็วอ่านเขียนต่ำ
ถ้า DISM ช้าผิดปกติ (นานเกิน 1–2 ชั่วโมง) หรือคิดว่าค้างจริง ให้ลองดังนี้
- รีสตาร์ทเครื่อง แล้วรัน sfc /scannow ก่อน เพื่อเคลียร์ไฟล์เสียหายเล็กๆ
- ลองรันคำสั่งอีกครั้งหลังรีสตาร์ท
- ตรวจสอบการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต
- ปิดแอนติไวรัสของบริษัทอื่นชั่วคราว
- ใช้ไฟล์ติดตั้ง Windows (ISO) เป็นแหล่งซ่อม พร้อมออปชัน /Source และ /LimitAccess เพื่อไม่ให้ดึงไฟล์จากเน็ต
สรุปสั้นๆ
- เปอร์เซ็นต์ค้างที่ 62.3% หรือ 84.9% เป็น “พฤติกรรมปกติ” ของ DISM
- ใช้เวลานานขึ้นตามความเร็วของดิสก์ ระหว่าง 10–90 นาทีปกติมาก
- ห้ามรีสตาร์ทระหว่างรอ ถ้าดิสก์ยังทำงานอยู่
- จำเป็นจริงๆ ค่อยไล่แก้ด้วย sfc, ตรวจเน็ต, ปิดแอนติไวรัส, หรือใช้ ISO ซ่อม
ดังนั้นอาการ DISM ค้างที่ 62.3% หรือ 84.9% ไม่ถือว่าผิดปกติในหลายกรณี ผู้ใช้ควรให้เวลาระบบทำงานอย่างน้อย 30–90 นาที ตามความเร็วของดิสก์ ก่อนจะสรุปว่าคำสั่งค้างจริง