ถ้าใช้งาน Windows 10 และ Widnows 11 แล้วขึ้นข้อความว่า “The application has failed to start because its side by side configuration is incorrect. Please see the application event log or use the command-line sxstrace.exe tool for more detail” ทุกครั้งที่พยายามเปิดโปรแกรม แปลว่าระบบไม่สามารถโหลดไฟล์ Runtime ที่โปรแกรมต้องใช้จากส่วนที่เรียกว่า Side by Side หรือ WinSxS ได้อย่างถูกต้อง มักเกี่ยวข้องกับ Microsoft Visual C++ Redistributable หรือไฟล์ manifest ที่เสียหาย บทความนี้จะอธิบายสาเหตุหลักและขั้นตอนการแก้ปัญหาแบบเรียงลำดับให้ทำตามได้ทีละข้อ

สาเหตุที่เป็นไปได้ของ Error นี้

• Visual C++ Redistributable หายไปหรือเสียหาย โปรแกรมจำนวนมากต้องใช้ Microsoft Visual C++ หลายรุ่น เช่น 2005 2008 2010 2013 2015–2022 ทั้งแบบ x86 และ x64 ถ้ารุ่นที่ต้องใช้ไม่ตรงกับที่ติดตั้งไว้ หรือไฟล์ DLL บางตัวเสียหาย โปรแกรมจะเปิดไม่ได้และขึ้น Error นี้
• โครงสร้าง WinSxS หรือ Side by Side Store เสียหาย โฟลเดอร์ WinSxS ใช้เก็บไฟล์ Runtime หลายเวอร์ชันซ้อนกัน ถ้าไฟล์ manifest หรือไฟล์ระบบในส่วนนี้เสียหาย Windows จะไม่รู้ว่าต้องโหลด Runtime ตัวไหนให้โปรแกรม
• ไฟล์ manifest ของตัวโปรแกรมเองมีปัญหา บางโปรแกรมมีไฟล์ .manifest แนบมาเอง ถ้าไฟล์นี้หาย ถูกแก้ไข หรืออยู่ผิดตำแหน่ง โปรแกรมจะเรียกใช้ Runtime ไม่สำเร็จและขึ้น Error side by side configuration is incorrect
• โปรแกรม Portable หรือไฟล์ติดตั้งที่ compile ไม่สมบูรณ์ โปรแกรมบางตัวที่แจกแบบ Portable อาจไม่ได้ pack Runtime ที่จำเป็นมาด้วย หรือ pack ไม่ครบ ทำให้เปิดไม่ได้บนบางเครื่อง

ขั้นตอนแนะนำในการแก้ปัญหา

• 1) ติดตั้ง Microsoft Visual C++ Redistributable ให้ครบทุกชุด
  วิธีที่ควรเริ่มทำก่อนคือดาวน์โหลดและติดตั้ง Visual C++ Redistributable เวอร์ชันล่าสุดจากเว็บไซต์ Microsoft โดยติดตั้งทั้งแบบ x86 และ x64 ในชุดต่อไปนี้ให้ครบ
  • Visual C++ 2005 (x86 และ x64)
  • Visual C++ 2008 (x86 และ x64)
  • Visual C++ 2010 (x86 และ x64)
  • Visual C++ 2013 (x86 และ x64)
  • Visual C++ 2015–2022 (x86 และ x64)

  โหลดได้จากลิงก์ตรงจาก Microsoft Support หลังติดตั้งครบทุกชุดให้รีสตาร์ตเครื่องหนึ่งครั้ง แล้วลองเปิดโปรแกรมเดิมใหม่อีกครั้ง

• 2) ใช้ SFC และ DISM ซ่อมไฟล์ระบบและ WinSxS
  ถัดไปให้ลองซ่อมไฟล์ระบบของ Windows เผื่อกรณีที่ WinSxS หรือไฟล์ manifest บางส่วนเสียหาย โดยเปิด Command Prompt แบบ Run as administrator แล้วรันคำสั่งต่อไปนี้ทีละคำสั่ง
  
  • sfc /scannow
  • DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth
    
    

  เมื่อคำสั่งทำงานเสร็จให้รีสตาร์ตเครื่อง แล้วลองเปิดโปรแกรมที่มีปัญหาอีกครั้ง ถ้าไฟล์ระบบหรือ WinSxS เสียหายเล็กน้อย วิธีนี้มักช่วยแก้ได้

• 3) ใช้ sxstrace ตรวจสอบว่าโปรแกรมต้องการไฟล์หรือ Runtime ตัวไหน
  ถ้ายังขึ้น Error อยู่เหมือนเดิม สามารถใช้เครื่องมือ sxstrace.exe เพื่อดูรายละเอียดว่าโปรแกรมเรียกหาไฟล์อะไรแล้วไม่เจอ ทำให้พอรู้ทิศทางว่าต้องลง Visual C++ ชุดไหนหรือมีไฟล์ DLL ตัวใดขาดขั้นตอนใช้งานโดยย่อ
  • เปิด Command Prompt แบบ Run as administrator
  • พิมพ์คำสั่ง sxstrace.exe trace -logfile:sxs.etl แล้วกด Enter จะขึ้นข้อความว่า Tracing started
  • กลับไปเปิดโปรแกรมที่มีปัญหาให้ Error เด้งขึ้นมาหนึ่งครั้ง
  • กลับมาที่ Command Prompt แล้วพิมพ์ sxstrace.exe parse -logfile:sxs.etl -outfile:sxs.txt
  • เปิดไฟล์ sxs.txt ดูรายละเอียด ระบบจะระบุชื่อไฟล์ DLL และเวอร์ชันของ Runtime ที่โปรแกรมต้องการ
  • หากไม่มีความรู้การดู log พวกนี้สามารถนำไฟล์ sxs.txt ไปถาม Chatbot ของ AI ค่ายต่างๆได้

  จากไฟล์ sxs.txt เราจะเห็นว่าต้องติดตั้ง Visual C++ รุ่นใดหรือมีไฟล์ใดหายไป แล้วจึงแก้ให้ตรงจุด

• 4) ถอนแล้วติดตั้งโปรแกรมที่มีปัญหาใหม่
  ถ้า Error เกิดกับโปรแกรมใดโปรแกรมหนึ่งเท่านั้น ในขณะที่โปรแกรมอื่นใช้งานได้ปกติ สาเหตุอาจมาจากตัวโปรแกรมเอง เช่น ไฟล์ manifest หรือไฟล์ภายในโฟลเดอร์ติดตั้งเสียหาย วิธีแก้คือถอนการติดตั้งโปรแกรมนั้นออก จากนั้นดาวน์โหลดตัวติดตั้งเวอร์ชันล่าสุดจากเว็บไซต์ผู้พัฒนาแล้วติดตั้งใหม่
• 5) พิจารณา Repair Install หรือ Reset Windows กรณีขึ้น Error เกือบทุกโปรแกรม
  ถ้าทำทุกขั้นตอนข้างต้นแล้ว Error ยังขึ้นกับหลายโปรแกรมจนแทบใช้งานอะไรไม่ได้ แสดงว่าโครงสร้าง WinSxS หรือไฟล์ระบบเสียหายมาก กรณีนี้วิธีที่ปลอดภัยกว่ารีเซ็ตเครื่องใหม่คือทำ In-place upgrade หรือ Repair Install โดยใช้ไฟล์ ISO ของ Windows 10 มาติดตั้งทับเพื่อให้ระบบซ่อมไฟล์ทั้งหมด โดยโปรแกรมและข้อมูลเดิมจะยังอยู่ จากนั้นจึงค่อยตรวจสอบอีกรอบ ถ้ายังมีปัญหาหนักมากจริงๆ จึงค่อยพิจารณา Reset หรือฟอร์แมตใหม่

เช็กอย่างไรว่าปัญหาเกิดจากโปรแกรมเดียวหรือทั้งระบบ

• ถ้า Error ขึ้นเฉพาะหนึ่งโปรแกรม เช่น โปรแกรมตัดต่อเสียงหรือเกมตัวเดียว ส่วนโปรแกรมอื่นเปิดได้ แสดงว่าปัญหาน่าจะมาจากไฟล์ของโปรแกรมนั้นเองหรือ Runtime เฉพาะชุดเดียว
• ถ้า Error ขึ้นหลายโปรแกรมที่ต่างกัน แต่ยังมีบางโปรแกรมใช้ได้ แปลว่าอาจขาด Visual C++ บางเวอร์ชัน ควรติดตั้ง Redistributable ให้ครบทุกชุดตามขั้นตอนด้านบน
• ถ้า Error ขึ้นแทบทุกโปรแกรม รวมถึงเครื่องมือระบบบางส่วนด้วย โอกาสสูงว่าจะเป็นปัญหาจาก WinSxS หรือไฟล์ระบบของ Windows เสียหาย จำเป็นต้องใช้ SFC DISM และอาจต้องทำ Repair Install เพื่อคืนค่าโครงสร้างระบบให้สมบูรณ์

ทำตามลำดับจากการติดตั้ง Visual C++ ใหม่ ตรวจสอบและซ่อมไฟล์ระบบ ไปจนถึงการใช้ sxstrace และ Repair Install จะช่วยให้คุณหาต้นเหตุของ Error “The application has failed to start because its side by side configuration is incorrect” และแก้ปัญหาให้ Windows 10 กลับมาเปิดโปรแกรมได้ตามปกติอีกครั้ง