Product ID และ Device ID ใน Windows คืออะไร ใช่ Key Windows หรือไม่ เราสามารถเปิดเผยให้คนอื่นรู้ได้ไหม

อธิบายความต่างระหว่าง Product ID และ Device ID ใน Windows และตอบชัดเจนว่าไม่ใช่คีย์สำหรับ Activate ระบบ

เมื่อเปิดหน้า Settings แล้วเข้ามาที่ System > About ผู้ใช้หลายคนมักสับสนระหว่าง Product ID และ Device ID ว่าคืออะไร ใช้ทำอะไร และเกี่ยวข้องกับการเปิดใช้งาน Windows หรือไม่ ทั้งสองค่านี้ดูเหมือนรหัสสำคัญของระบบ แต่จริง ๆ แล้วทำหน้าที่ต่างกันอย่างชัดเจน และไม่สามารถใช้แทน Product Key ได้เลย

Product ID คืออะไร

Product ID (PID) คือรหัสที่ Windows สร้างขึ้นหลังการติดตั้ง เพื่อระบุรุ่นของ Windows, edition ที่ใช้งานอยู่ และช่องทางลิขสิทธิ์ เช่น Retail, OEM หรือ Volume รูปแบบรหัสจะคล้าย Product Key แต่ทำงานคนละอย่างโดยสิ้นเชิง

• ใช้ตรวจสอบ edition หรือ channel ของ Windows
• บอกประเภทลิขสิทธิ์ เช่น OEM หรือ Retail
• เป็นรหัสภายใน ไม่มีผลต่อระบบ Activation

Product ID ไม่ใช่ Product Key และไม่สามารถใช้ Activate เครื่องอื่นได้

Device ID คืออะไร

Device ID เป็นรหัสที่ Windows สร้างจากข้อมูลฮาร์ดแวร์ของเครื่อง เพื่อใช้เป็นตัวระบุอุปกรณ์ในระบบของ Microsoft เช่น Microsoft Account, Store, OneDrive และระบบ Activation

• ใช้ยืนยันว่าเป็นอุปกรณ์เครื่องเดิมเมื่อผูก Digital License กับบัญชี Microsoft
• ใช้สำหรับบริการ Sync หรือจัดการอุปกรณ์
• ใช้ภายในระบบ ไม่ใช่คีย์ Windows

Device ID ไม่สามารถนำไป Activate Windows และไม่เกี่ยวข้องกับ Product Key

สามารถใช้ Product ID หรือ Device ID แทน Key Windows ได้ไหม

ไม่ได้ทั้งคู่

• Product ID เป็นรหัสภายใน ไม่ใช่คีย์
• Device ID เป็นรหัสอุปกรณ์ ไม่ใช่คีย์
• ไม่มีความสามารถในการเปิดใช้งาน Windows

หากต้องการดูคีย์จริงของ Windows อาจตรวจผ่านคำสั่งสำหรับเครื่อง OEM เช่น wmic path SoftwareLicensingService get OA3xOriginalProductKey หรือดูผ่านบัญชี Microsoft ที่ผูก Digital License ไว้

ความแตกต่างระหว่าง Product ID และ Device ID

แม้ทั้งสองค่าจะเป็นรหัสที่ Windows แสดงในหน้าเดียวกัน แต่จริง ๆ แล้วทำหน้าที่ต่างกันอย่างชัดเจน ดังนี้

• Product ID
  • เป็นรหัสที่ใช้ระบุรุ่นของ Windows เช่น Edition และช่องทางลิขสิทธิ์ (OEM, Retail, Volume)
  • ถูกสร้างขึ้นตามการติดตั้ง Windows และประเภทลิขสิทธิ์ ไม่ได้ผูกโยงกับตัวเครื่องจริง ๆ
  • ใช้เพื่ออ้างอิงภายใน เช่น เวลาซัพพอร์ตตรวจสอบเวอร์ชัน ไม่เกี่ยวกับความปลอดภัยหรือบัญชีผู้ใช้
  • เปลี่ยนได้เมื่อมีการติดตั้ง Windows ใหม่ หรือเปลี่ยน Edition
  • ไม่มีความสามารถในการ Activate ระบบ และไม่ใช่ Product Key
• Device ID
  • เป็นรหัสที่ใช้ระบุ “อุปกรณ์เครื่องนี้” สำหรับบริการของ Microsoft เช่น การผูกกับบัญชี Microsoft หรือ Digital License
  • สร้างจากข้อมูลฮาร์ดแวร์ร่วมกับการติดตั้งระบบ ทำให้รหัสนี้มีความเฉพาะกับเครื่องมากกว่า Product ID
  • ไม่ได้ใช้บอก Edition ของ Windows แต่ใช้ระบุว่าเป็นอุปกรณ์เครื่องใดในบัญชีผู้ใช้
  • อาจเปลี่ยนเมื่อทำ Clean Install หรือเปลี่ยนฮาร์ดแวร์หลัก เช่น เมนบอร์ด
  • ไม่ได้เป็น Product Key และไม่สามารถใช้ Activate Windows ได้

มีผลกับความเป็นส่วนตัวหรือไม่ และตัวเลขเหล่านี้เปลี่ยนได้หรือไม่

เพื่อไม่ให้สับสน ควรแยกดูทีละรหัสว่าเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวอย่างไร และเปลี่ยนเมื่อไรบ้าง:

• Product ID
  • ไม่มีข้อมูลส่วนบุคคล จึงไม่มีผลโดยตรงกับความเป็นส่วนตัว
  • โดยปกติจะเปลี่ยนเมื่อมีการติดตั้ง Windows ใหม่ หรือเปลี่ยนไปใช้ Edition อื่น (เช่น จาก Home เป็น Pro) เพราะระบบจะสร้าง Product ID ใหม่ตามรุ่นและช่องทางลิขสิทธิ์
• Device ID
  • ไม่ใช่ข้อมูลส่วนตัวโดยตรง แต่ใช้ระบุ ในบริการของ Microsoft (เช่น การผูกกับบัญชี Microsoft หรือ Digital License)
  • Device ID ไม่ได้ฝังอยู่ในชิปหรือฮาร์ดแวร์ถาวร แต่เป็นรหัสที่ Windows สร้างจากข้อมูลฮาร์ดแวร์และการติดตั้งระบบ
  • มักจะเปลี่ยนเมื่อมีการติดตั้ง Windows ใหม่แบบ Clean Install หรือเปลี่ยนฮาร์ดแวร์สำคัญอย่างเมนบอร์ด (ที่ทำให้ระบบมองว่าเป็นเครื่องใหม่)
  • การอัปเดต Windows ตามปกติ หรือการเปลี่ยนชิ้นส่วนอย่าง SSD, RAM, การ์ดจอ เพียงอย่างเดียวในหลายกรณีจะไม่ทำให้ Device ID เปลี่ยนทันที

สรุปคือ ทั้ง Product ID และ Device ID ไม่มีข้อมูลส่วนบุคคลโดยตรง และใช้เพื่อระบุ Edition ของ Windows กับระบุเครื่องในระบบของ Microsoft มากกว่า ไม่ใช่ข้อมูลที่ทำให้คนอื่นเข้าถึงบัญชีหรือไฟล์ในเครื่องได้

ความสับสนของ Device ID กับ Hardware ID

ผู้ใช้จำนวนมากมักสับสนระหว่าง Device ID และ Hardware ID เพราะทั้งสองเกี่ยวข้องกับตัวเครื่องและถูกกล่าวถึงในเรื่องลิขสิทธิ์ Windows แต่แท้จริงแล้วเป็นคนละค่าที่มีหน้าที่ต่างกันอย่างชัดเจน

• Device ID คือรหัสที่ Windows สร้างขึ้นเพื่อระบุอุปกรณ์ในบริการของ Microsoft เช่น การผูกบัญชี การซิงค์ และรายการอุปกรณ์ใน Microsoft Account รหัสนี้สามารถเปลี่ยนได้เมื่อมีการทำ Clean Install หรือเมนบอร์ดถูกเปลี่ยน และไม่ได้เป็นตัวที่ผูกลิขสิทธิ์ Windows
• Hardware ID (HWID) คือชุดข้อมูลจากฮาร์ดแวร์หลัก เช่น เมนบอร์ด CPU และ TPM ที่ Microsoft ใช้เป็นตัวกำหนดลิขสิทธิ์แบบ Digital License ค่านี้ผูกกับเมนบอร์ดจริง ๆ และจะเปลี่ยนก็ต่อเมื่อมีการเปลี่ยนเมนบอร์ดหรือเปลี่ยนฮาร์ดแวร์หลักจำนวนมากร่วมกัน

ความสับสนเกิดขึ้นเพราะหลายคนเข้าใจว่ารหัสที่ผูกกับเมนบอร์ดและใช้สำหรับ Activate คือ Device ID แต่ความจริงแล้วรหัสดังกล่าวคือ Hardware ID ไม่ใช่ Device ID ทำให้มักเกิดความเข้าใจผิดว่าค่าที่ปรากฏในหน้า Settings คือรหัสที่ใช้ผูกลิขสิทธิ์ ทั้งที่ในความเป็นจริงเป็นเพียงรหัสของ Windows สำหรับแสดงตัวอุปกรณ์เท่านั้น

เราสามารถเปิดเผย Product ID และ Device ID ให้คนอื่นรู้ได้ไหม

ทั้ง Product ID และ Device ID สามารถเปิดเผยได้ เพราะไม่ใช่ข้อมูลที่สามารถนำไปใช้ Activate Windows หรือเข้าถึงข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้ได้ รหัสทั้งสองเป็นเพียงข้อมูลภายในระบบที่ไม่ก่อให้เกิดความเสี่ยงด้านความปลอดภัย อย่างไรก็ตามไม่ควรสับสนว่ารหัสทั้งสองเป็นคีย์ลิขสิทธิ์ เพราะไม่มีความสามารถดังกล่าว

ทั้ง Product ID และ Device ID ใน Windows มีไว้เพื่อใช้ภายในระบบเท่านั้น ไม่ใช่ Product Key และไม่สามารถใช้เปิดใช้งาน Windows ได้ Product ID บอกข้อมูล edition และช่องทางลิขสิทธิ์ ส่วน Device ID ใช้ระบุอุปกรณ์ในบริการของ Microsoft การเข้าใจความแตกต่างจะช่วยให้ไม่สับสนว่าทำไมรหัสเหล่านี้จึงคล้ายคีย์ แต่ใช้ Activate ไม่ได้