อิตาลีเบรก Meta! สั่งระงับแผนแบนแชทบอทคู่แข่ง บน WhatsApp ชี้เข้าข่ายผูกขาดตลาด AI

หน่วยงานกำกับดูแลการแข่งขันของอิตาลีสั่งตรวจสอบ นโยบาย Meta อาจทำลายการแข่งขันและปิดทางผู้ให้บริการแชตบอตรายอื่นในยุโรป

หน่วยงานกำกับดูแลการแข่งขันทางการค้าของอิตาลี (AGCM) ออกคำสั่งให้ Meta ระงับนโยบายใหม่ที่เตรียมจะ “ขับไล่” แชทบอท AI จากค่ายคู่แข่งออกจากแพลตฟอร์ม WhatsApp

ต้นตอของข้อพิพาท

ย้อนกลับไปเมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา Meta ได้ประกาศปรับเปลี่ยนเงื่อนไขการใช้งาน WhatsApp Business API โดยมีสาระสำคัญคือ ห้ามไม่ให้ผู้ให้บริการ “แชทบอทเอนกประสงค์” (General-purpose Chatbots) ใช้ช่องทางของ WhatsApp ในการกระจายบริการ นโยบายนี้กำลังจะมีผลบังคับใช้ในเดือนมกราคมปีหน้า ซึ่งจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อแชทบอทยอดนิยมอย่าง ChatGPT (OpenAI), Claude (Anthropic) และ Perplexity

เหตุผลที่อิตาลีต้องสั่งระงับ

หน่วยงาน AGCM ให้เหตุผลว่า การที่ Meta อนุญาตให้เพียง Meta AI ของตนเองโลดแล่นอยู่บน WhatsApp ได้เพียงผู้เดียว ในขณะที่กีดกันผู้อื่นนั้น ถือเป็นการ “ใช้อำนาจเหนือตลาดในทางมิชอบ” โดยมีประเด็นสำคัญดังนี้

• จำกัดทางเลือก: ผู้บริโภคจะเสียโอกาสในการเข้าถึงเทคโนโลยีที่หลากหลาย
• ขัดขวางนวัตกรรม: การปิดกั้นช่องทางเข้าถึงตลาดอาจทำให้บริษัท AI รายย่อยไม่สามารถเติบโตได้
• ความเสียหายที่ยากจะเยียวยา: หากปล่อยให้นโยบายนี้มีผลบังคับใช้ อาจเกิดความเหลื่อมล้ำในการแข่งขันที่แก้ไขได้ยากในอนาคต

AGCM ระบุว่า การกระทำของ Meta อาจเข้าข่ายการใช้อำนาจเหนือกว่าทางการตลาดในทางที่ผิด เพราะอาจจำกัดการแข่งขัน ปิดกั้นการเข้าถึงตลาด และทำให้การพัฒนาเทคโนโลยีแชตบอต AI ชะลอตัว ซึ่งท้ายที่สุดจะส่งผลเสียต่อผู้บริโภค

หน่วยงานยังเตือนว่า หากปล่อยให้มาตรการดังกล่าวมีผลระหว่างที่การสอบสวนยังดำเนินอยู่ อาจก่อให้เกิดความเสียหายร้ายแรงและยากจะแก้ไขในตลาดแชตบอต AI

ก่อนหน้านี้ AGCM ได้ขยายขอบเขตการสอบสวนเพิ่มเติม หลัง Meta ปรับนโยบาย WhatsApp Business API ในเดือนตุลาคม เพื่อห้ามแชตบอต AI ทั่วไปใช้งานแพลตฟอร์มผ่าน API

Meta โต้กลับ: “เราไม่ใช่ App Store”

ทางด้านยักษ์ใหญ่จากซิลิคอนวัลเลย์ได้ออกแถลงการณ์คัดค้านคำตัดสินนี้ โดยให้เหตุผลว่า

1. ภาระของระบบ: การมีแชทบอทภายนอกสร้างภาระให้ระบบเกินกว่าที่ API ถูกออกแบบมาเพื่อรองรับ
2. ช่องทางอื่นยังมี: บริษัท AI ควรเน้นให้บริการผ่านแอปหรือเว็บของตนเอง มากกว่าจะพึ่งพา WhatsApp
3. ความเข้าใจผิด: Meta ยืนยันว่า WhatsApp ไม่ใช่ “ตลาดกลาง” สำหรับซอฟต์แวร์

ศึกนี้ไม่ได้หยุดอยู่แค่ในอิตาลี เพราะล่าสุด คณะกรรมาธิการยุโรป (EC) ได้เริ่มขยับตัวตรวจสอบนโยบายนี้เช่นกัน เพื่อดูว่าขัดต่อกฎหมายดิจิทัลของสหภาพยุโรปในภาพรวมหรือไม่

ที่มา –TechCrunch, AGCM